Uroczystości ku czci ofiar hitlerowskiego terroru od ponad 40 lat odbywają się na terenie obozu w Treblince w pierwszą sobotę września. O genezie uroczystości opowiedział Edward Kopówka – dyrektor Muzeum Treblinka:
- Uroczystości w pierwszą sobotę września – od roku 1996 organizowane przez Muzeum Treblinka jako uroczystości patriotyczno-religijne – zaczęły się najprawdopodobniej w roku 1980. Związane to było z demokratyzacją Polski - „odwilżą solidarnościową” i ruchem Światło-Życie – tak zwanymi oazami. Młodzież z ruchu Świato-Życie korzystająca z bazy wakacyjnej w Prostyni odwiedzała to miejsce i postanowiła uczcić pamięć ofiar w sposób religijny. Początkowo na żwirowni odmawiano różaniec, potem to się przerodziło w drogę krzyżową ze żwirowni do miejsca straceń. Dla tych grup przy pomniku sprawowano eucharystię. Nie wiemy jak to wyglądało w czasie stanu wojennego – prawdopodobnie jeżeli takie uroczystości się odbywały, to uczestniczyły w nich niewielkie grupy. W końcu lat 80. powrócono do tej formy czczenia ofiar obozu. W roku 1996 zostałem kierownikiem tej placówki i jako muzeum postanowiliśmy włączyć się w organizację tych uroczystości. Od tego czasu oficjalnymi organizatorami wrześniowych uroczystości patriotyczno-religijnych w karnym obozie pracy Treblinka I są: Muzeum Treblinka – niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy oraz rzymsko-katolicka parafia pw. Przenajświętszej Trójcy i św. Anny w Prostyni – mówił dyrektor Kopówka.
W uroczystości udział wzięli:
- członkowie rodzin więźniów karnego obozu pracy Treblinka I,
- Józef Maliński ze Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych z Koła w Stoczku Węgrowskim,
- Izabela Wrona - przedstawicielka wojewody mazowieckiego,
- Urszula Krzymowska - radna powiatu sokołowskiego reprezentująca senatora RP i wiceministra zdrowia Waldemara Kraskę,
- Marek Renik – wicestarosta powiatu węgrowskiego,
- Adam Kaczmarczyk – reprezentujący posłankę Annę Siarkowską oraz Nadleśnictwo Ostrów Maz.,
- Jan Słomiak - burmistrz miasta i gminy Kosów Lacki,
- Ewa Arciechowska – przewodnicząca rady miasta i gminy Kosów Lacki,
- Daniela Prokopczuk – sekretarz miasta i gminy Kosów Lacki,
- Bożena Kordek - wójt gminy Małkinia Górna,
- przedstawiciele sołectwa w Prostyni,
- Anna Duńczyk-Szulc – dyrektor Muzeum Warszawy
- prof. Zofia Chyra Rolicz i Artur Ziontek - członkowie Rady muzeum przy Muzeum Treblinka,
- członkowie Klubu Seniora z Sadownego,
- drużyna harcerska „Sokoły” z Prostyni,
- pracownicy Muzeum Treblinka,
- mieszkańcy powiatu ostrowskiego i sokołowskiego.
Na uroczystość przybyły poczty sztandarowe:
- Szkoły Podstawowej im. kardynała Stefana Wyszyńskiego w Kosowie Lackim,
- Liceum Ogólnokształcącego im. Orła Białego w Kosowie Lackim,
- Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Glinie,
- Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Jasienicy,
- Szkoły Podstawowej nr 2 im. Janusza Korczaka w Łochowie,
- Szkoły Podstawowej nr 1 im. Marii Curie-Skłodowskiej w Małkini Górnej,
- Szkoły Podstawowej nr 2 im. Fryderyka Chopina w Małkini Górnej,
- Szkoły Podstawowej im. kardynała Stefana Wyszyńskiego w Kiełczewie,
- Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Prostyni,
- Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Sokołowie Podlaskim.
- Hufca ZHP Sokołów Podlaski im. Janusza Korczaka.
Uczestnicy uroczystości przeszli spod żwirowni będącej miejscem niewolniczej pracy więźniów obozu Treblinka I do pomników upamiętniających miejsce straceń Polaków i Romów.
- Ta ziemia jest inna niż wszystkie – jest przesiąknięta ludzka krwią, cierpieniem i morzem wylanych łez. Ten las szumi inaczej niż gdzie indziej, przypominając nam o strasznej tragedii tysięcy istnień ludzkich. Tu, każdego dnia, z rąk niemieckich nazistów ginęli ludzie - nasi ojcowie i dziadowie. To tu stała brama karnego obozu pracy – brama do piekła, jakie człowiekowi zgotował drugi człowiek. – tymi słowami rozpoczął drogę krzyżową ks. kanonik Józef Poskrobko - proboszcz parafii pw. Przenajświętszej Trójcy i św. Anny w Prostyni.
Przy każdej stacji drogi krzyżowej odczytywano fragmenty wspomnień więźniów karnego obozu pracy Treblinka I.
Wartę honorową przy pomniku w miejscu straceń karnego obozu pracy pełnili żołnierze z 22. Wojskowego Ośrodka Kartograficznego w Komorowie oraz harcerze z Kosowa Lackiego.
Po mszy polowej koncelebrowanej przez biskupa drohiczyńskiego Piotra Sawczuka, ks. kanonika Józefa Poskrobko, ks. kanonika Pawła Anusiewicza – proboszcza parafii pw. Narodzenia NMP w Kosowie Lackim i ks. Pawła Hryniewieckiego uczestnicy uroczystości złożyli pod pomnikiem kwiaty i zapalili znicze. Wieniec złożono także pod pomnikiem upamiętniającym Romów i Sinti zamordowanych w karnym obozie pracy i obozie zagłady.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?