Czy gmina może pomagać spółkom wodnym?

Podtopienia są skutkiem nadmiernych opadów, ale także zaniedbanych rowów melioracyjnych
(fot. źródło: Internet)

W budżecie na rok 2011 ustalono dochody w kwocie 34 087 278 złotych, a wydatki - 40 152 330 zł. Deficyt w wysokości ponad 6 milionów gmina zamierza sfinansować przychodami z kredytów i pożyczek.

W budżecie przewidziana jest rezerwa ogólna w wysokości 200 000 złotych. Na sesji w środę, 29 grudnia Radny Dariusz Ogrodnik zaproponował, aby 20 000 złotych z tej kwoty wydzielić na spółki wodne, jako dotacja celowa. Oznacza to, że rezerwa wciąż wynosi 200 tysięcy, ale 20 tysięcy jest zarezerwowane dla spółek.

- Po wielokrotnych spotkaniach z mieszkańcami gminy oraz problemami poruszanymi na zebraniach wiejskich pojawił się szeroki problem z funkcjonowaniem spółek wodnych i ich finansowaniem - uzasadnił swój wniosek radny Ogrodnik. - Do tej pory w budżecie gminnym nie było prawnych możliwości zarezerwowania takich środków, które służyłyby na pomoc spółkom wodnym. W tej chwili zgodnie z komunikatem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie spółki wodne mogą otrzymywać pomoc finansową z budżetu jednostek samorządu terytorialnego - również gminy.

Radny tłumaczył, że komunikat budził wątpliwości w samorządach, ale Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską wyjaśniło, iż spółki mogą taką pomoc otrzymać z przeznaczeniem na zadania własne gminy, potwierdził to również przedstawiciel Regionalnej Izby Obrachunkowej w Ostrołęce.

- Uważam, że pieniądze w budżecie powinniśmy przeznaczyć jak najszybciej, - przekonywał Dariusz Ogrodnik - bo nie jesteśmy w stanie przewidzieć kiedy pojawią się roztopy i zaczną się problemy z zalewaniem gospodarstw rolnych, budynków mieszkalnych, gospodarczych, a także upraw rolnych, tak jak to miało miejsce w 2010 roku, szczególnie w miejscowościach Kalinowo, Jasienica oraz Nieskórz.

Według radnego otrzymanie przez spółkę wsparcia wymaga szeregu formalności prawnych i czasu na ich przygotowanie, a przeznaczenie pieniędzy już dziś na pewno znacząco przyspieszyłoby ten proces. Zarezerwowanie takich środków umożliwiłoby spółkom skorzystanie z pomocy zanim wieś zostanie podtopiona.

Z pytaniem o dofinansowanie spółek wodnych zwróciliśmy się do wójta Waldemara Brzostka, który na sesji również nie poparł wniosku radnego Ogrodnika.

- Na terenie naszej gminy funkcjonuje tylko jedna spółka wodna obejmująca swym zakresem teren sołectw Kalinowo, Jasienica i Nieskórz - tłumaczył wójt i zapewniał. - Wszystkie sprawy dotyczące spółek wodnych i ich działalności są mi bardzo bliskie i od początku mojej pracy na stanowisku wójta, w różnych formach wspieram je w zakresie dopuszczalnym przez przepisy prawa finansów publicznych i ustaw samorządowych.

Wójt tłumaczył również, że w zeszłym roku zadeklarował pomoc w rozwiązaniu problemu odpływu wody w miejscowości Nieskórz, ale do dziś wykonawca działający na rzecz spółki nie skorzystał z niej. Ponadto od ok.10 lat z jego inicjatywy reaktywowała się spółka wodna Ostrów Mazowiecka, która obejmowała swym zasięgiem pozostały obszar gminy. Niestety, po dwóch lat jej funkcjonowania, z różnych przyczyn, zawiesiła swoją działalność. Wójt mówił, że gmina nie może przekazać dotacji finansowej na działalność spółki wodnej.

- Uchwały gmin, które próbowały to robić były uchylane przez regionalne izby obrachunkowe - opowiada Brzostek. - I aby rozwiać wszelkie wątpliwości organów wykonawczych samorządów w trakcie prac nad projektami budżetów na 2011 rok Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie 27 października 2010 przekazała nam swoje uwagi dotyczące wymogów prawnych w zakresie projektów uchwał budżetowych, w tym także spraw udzielania pomocy finansowej spółkom wodnym. Zgodnie z tą informacją, opartą na wykładni prawnej Ministerstwa Finansów, jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać dotacje spółkom wodnym na zadania publiczne realizowane przez daną jednostkę samorządową (gminę, powiat lub województwo) na podstawie przepisów ustrojowych.

Waldemar Brzostek mówi, że gmina może przekazać dotację spółkom wodnym, ale tylko na zadania własne gminy związane z ochroną przeciwpowodziową i utrzymaniem gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Nie może natomiast, przekazać pieniędzy konkretnej spółce wodnej na jej zadania statutowe.

- Według mnie takie dotacje na zadania z zakresu gospodarki wodnej może przekazywać powiat lub samorząd wojewódzki - uważa. - I dziwny dla mnie jest fakt, że podczas dwutygodniowych analiz radnych nad projektem budżetu na 2011 rok radny nie podjął dyskusji na wnioskowany temat, a wniosek zgłosił dopiero na sesji budżetowej 29 grudnia, już po pozytywnym zaopiniowaniu całego projektu budżetu gminy na 2011 rok przez wszystkie komisje rady gminy 14 grudnia 2010 r.

W głosowaniu, w którym wzięli udział wszyscy radni, jeden był za, dwóch wstrzymało się, a dwunastu było przeciw przeznaczeniu pieniędzy dla spółek wodnych. Wniosek radnego został odrzucony, natomiast uchwałą budżetowa na rok 2011 została przyjęta jednogłośnie.